کاربرد ضدعفونی UV در صنایع غذایی

مزایای تصفیه آب با اشعه یووی

استفاده از اشعه یووی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای ضدعفونی آب در سیستم‌های بسته پرورش ماهی و بازگشتی (RAS) است. با عبور جریان آب از مقابل لامپ‌های یووی، میکروارگانیسم‌های موجود در آب در مدت زمان کوتاهی غیرفعال می‌شوند، بدون اینکه نیاز به مواد شیمیایی باشد.

مزایای یووی در این کاربرد:

• عدم تغییر در pH، شوری یا دمای آب

• بدون باقیمانده سمی برای ماهی

• کاهش چشمگیر هزینه‌های درمانی

• افزایش تراکم ماهی بدون خطر اپیدمی

در طراحی سیستم یووی، پارامترهایی مثل شدت تابش، شفافیت آب، دبی جریان و زمان تماس باید به‌دقت محاسبه شوند تا اثربخشی ضدعفونی کامل باشد.

تفاوت یووی و ازن در تصفیه اب

اگرچه ازن نیز در ضدعفونی آب استفاده می‌شود، اما در پرورش ماهی به دلیل آسیب به آبزیان، امکان استفاده از ازن وجود ندارد. ازن در دوزهای بالا می‌تواند برای ماهیان کشنده باشد و در صورتی که به‌درستی کنترل نشود، منجر به تلفات گسترده می‌گردد. همچنین نصب و نگهداری سیستم‌های ازن‌زنی پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر از یووی است. بنابراین، در بسیاری از مزارع پرورش ماهی، یووی به‌عنوان گزینه‌ای ایمن‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر ترجیح داده می‌شود.

نکات ضدعفونی یووی در پرورش ماهی

سیستم‌های یووی معمولاً در مسیر عبور آب و در خروجی سیستم فیلتراسیون نصب می‌شوند. لامپ‌ها در داخل محفظه‌های استیل قرار گرفته و آب عبوری در معرض تابش قرار می‌گیرد. طراحی باید به گونه‌ای باشد که شدت اشعه و زمان تماس کافی برای غیرفعال‌سازی میکروارگانیسم‌ها فراهم گردد. همچنین نگهداری منظم و تعویض لامپ‌ها برای عملکرد بهینه ضروری است.

دوز سنجی اشعه یووی

• طراحی و دوزسنجی بر اساس کاربرد و ظرفیت

• استفاده از تجهیزات پیشرفته رادیومتری 

• طراحی توسط نرم افزار اختصاصی

• قابلیت ضدعفونی تا 6LOG در 1 هزارم ثانیه

ضدعفونی کپک و مخمر میوه خشک

در طراحی سیستم یووی، پارامترهایی مثل شدت تابش، شفافیت آب، دبی جریان و زمان تماس باید به‌دقت محاسبه شوند تا اثربخشی ضدعفونی کامل باشد.

میوه‌های خشک مانند کشمش، انجیر، خرما، برگه زردآلو و سیب خشک، به‌دلیل بافت نرم و رطوبت باقی‌مانده، مستعد رشد کپک‌ها، مخمرها و برخی باکتری‌ها هستند. اگرچه رطوبت کاهش یافته، اما سطح محصول همچنان می‌تواند منبع آلودگی باشد.

اشعه یووی می‌تواند به‌عنوان یک روش نهایی برای ضدعفونی سطح میوه‌های خشک پس از فرآیند خشک‌سازی و پیش از بسته‌بندی مورد استفاده قرار گیرد. این روش بدون تماس و بدون افزودن ماده شیمیایی انجام می‌شود و باعث افزایش ماندگاری، بهبود ایمنی و کاهش آلودگی ثانویه محصول می‌شود.

کاربرد یووی به‌ویژه در کارگاه‌ها و کارخانه‌هایی که محصول خود را برای صادرات یا فروش در فروشگاه‌های زنجیره‌ای آماده می‌کنند، بسیار توصیه می‌شود. تابش مؤثر یووی باعث کنترل کپک‌های سطحی (مانند Aspergillus niger) و کاهش شمار میکروبی محصول می‌گردد.

کاهش بار میکروبی مغز و آجیل

مغزیجات شامل محصولاتی مانند بادام، پسته، فندق، گردو و بادام‌هندی، از لحاظ ارزش غذایی و صادراتی جایگاه ویژه‌ای دارند. با این حال، سطح این محصولات در طی فرآیند برداشت، حمل و نقل و انبارش ممکن است با باکتری‌ها، قارچ‌ها و کپک‌ها آلوده شود که بر کیفیت، ماندگاری و سلامت مصرف‌کننده اثر منفی دارد.

اشعه یووی به‌عنوان یک روش مؤثر و غیرشیمیایی برای ضدعفونی سطح مغزیجات پیش از بسته‌بندی به کار می‌رود. این فرآیند معمولاً به‌صورت عبوری بر روی نوار نقاله یا در تونل تابش اجرا می‌شود و در مدت زمان کوتاه (چند ثانیه)، سطح محصول را بدون آسیب به بافت یا طعم ضدعفونی می‌کند.

مزایای استفاده از یووی برای مغزیجات:

• بدون تغییر رنگ، طعم یا بو

• کاهش بار میکروبی سطحی و افزایش Shelf life

• مناسب برای خطوط صنعتی با حجم بالا

• بدون نیاز به مواد افزودنی یا شستشو

تفاوت ضدعفونی یووی و ازن در خشکبار

هر دو فناوری یووی و ازن در صنایع غذایی به‌عنوان روش‌های بدون باقی‌مانده و شیمیایی برای ضدعفونی شناخته می‌شوند. با این حال، تفاوت‌های قابل‌توجهی در مکانیزم، اثربخشی و شرایط استفاده دارند:

ضدعفونی با ازن، زمانبر بوده و باعث تجزیه و تخریب روغن های سطحی و تغییر در عطر و طعم دانه های روغنی میشود. لذا برای ضدعفونی مغزیجات و آجیل روش یووی جایگزین مناسب تری می باشد.

در ضدعفونی خشکبار مانند بادام، فندق و گردو، اگر هدف ضدعفونی سطحی باشد، یووی گزینه‌ای ساده‌تر، سریع‌تر و ایمن‌تر است. اما در مواردی که لازم است آلودگی‌های درزدار یا حجم‌دار (مثلاً حشرات در عمق مغز) حذف شوند، ازن ممکن است مزیت داشته باشد.